مترجم: رزیتا ملکی‌زاده
منبع:راسخون




 

گاهی پیش آمده که افراد پس از خوردن آجیل یا دانه کاج، طعم فلز مانندی در دهان خود احساس ‌کنند، اما این حالت همچنین می‌تواند به استفاده‌ی طولانی مدت از دارو، مشکلات دندانی، عفونتهای تنفسی، بارداری، و غیره نسبت داده شود. این مقاله دلایل داشتن طعم غیرطبیعی در دهان را به صورت فهرست فراهم ساخته است.
زبان اندام حس چشایی است. حدود 10000 جوانه‌ی چشایی بر روی زبان وجود دارد. برخی نیز در پشت گلو یا سقف دهان موجود می‌باشند. گیرنده‌های حسی که در اطراف جوانه‌های چشایی وجود دارند، به ما اجازه‌ی شناسایی و تشخیص بین مزه‌های شیرین، شور، ترش، تلخ، و مزه‌ی تند و گوشتی یا خوش طعم را می‌دهند. بوی مواد غذایی توسط گیرنده‌های بویایی موجود در دیواره بینی تشخیص داده می‌شوند. گیرنده‌های بویایی و گیرنده‌های موجود در جوانه‌های چشایی به طور مشترک و هماهنگ عمل کرده و به ما در تشخیص طعم‌های مختلف کمک می‌کنند. گاهی، این گیرنده‌ها به علت تغذیه نامناسب، مشکلات مربوط به سلامتی، استفاده از دارو، و غیره، ممکن است قادر به عملکرد صحیح نباشند. در نتیجه موجب ایجاد طعمی غیر طبیعی در دهان می‌شوند.
از نظر پزشکی، تغییر غیر طبیعی در طعم و مزه را نارسایی چشایی (dysgeusia) گویند. Metallogeusia، که یکی از انواع خاص dysgeusia است، می‌تواند به دلایل متعددی به وجود آید.

برفک دهان
اگر همراه با احساس طعم تلخ در دهان پس از خوردن، همچنین علائمی مانند پوششی سفید رنگ بر روی زبان داشته و یا در حین غذا خوردن و بلع احساس درد و سوزش دارید، آنگاه ممکن است دچار برفک دهان شده باشید که یک عفونت قارچی ناشی از کاندیدا آلبیکنس (Candida albicans) است. این عفونت قارچی به ایجاد نقطه‌های سفید بر روی زبان منجر شده، که عملکرد جوانه‌های چشایی را تغییر می‌دهند. در چنین شرایطی، فرد مبتلا ممکن است پس از خوردن، طعمی گندیده، نامطبوع و یا شبه فلز را تجربه نماید.
عفونتهای تنفسی
گاهی، metallogeusia را می‌توان به عفونت‌های تنفسی مانند سرماخوردگی، آنفولانزا، سینوزیت، رینیت آلرژیک، و یا پیدایش پولیپ بینی نسبت داد. وجود تراکم در مجراهای بینی می‌تواند به طور منفی بر حس بویایی تأثیر بگذارد که این هم به نوبه‌ی خود ممکن است حس چشایی فرد را مختل سازد.
مشکلات دهان و دندان
طعم و مزه بد در دهان همچنین می‌تواند به مشکلات دندانی مانند التهاب لثه یا بیماری پریودنتال نسبت داده شود. چنانچه لثه خونریزی کند یا دردناک و عفونی شود، می‌تواند به بوی بد دهان، و همچنین طعم غیر طبیعی دهان منجر شود. احساس طعم ناخوشایند و فلزمانند همچنین می‌تواند به مشکل خشکی دهان نسبت داده شود.
دانه کاج
یکی از مواد غذایی بسیار معمول که به ایجاد طعم فلز مانند شهرت دارد، دانه کاج می‌باشد. دلیل احساس چنین طعم غیرمعمولی مشخص نشده است. این تغییرات معمولاً حدود یک روز یا بیشتر پس از مصرف دانه کاج احساس می‌شوند. این وضعیت، خود به خود از بین می‌رود. اگر این طعم خیلی شما را اذیت می‌کند، می‌توانید از خوردن دانه‌ی کاج صرفه نظر کنید.
مصرف دارو
گاهی اوقات، فرد ممکن است به علت مصرف دارو، دچار طعم تلخ در دهان شود. استفاده از آنتی بیوتیکهایی مانند مترونیدازول، داروهای ضد قارچ، کورتیکواستروئیدها، دیورتیک‌ها، لیتیوم، مهارکننده‌های آنزیم مبدل آنژیوتانسین (ACE)، آنتی هیستامین‌ها، نیکوتین، و غیره، می‌توانند عوامل دخیل در این امر باشند. همچنین، افرادی که تحت شیمی درمانی یا پرتو درمانی سر و گردن قرار دارند نیز ممکن است طعم و مزه غیر طبیعی در دهان احساس کنند.
بارداری
بعضی از خانمها در دوران بارداری همچنین از طعم فلزی در دهان شکایت می‌کنند. این اتفاق به علت تغییرات هورمونی در بدن زن در طول این دوران رخ می‌دهد.
علاوه بر عوامل فوق، افراد مبتلا به دیابت، کم خونی، مشکلات تیروئید، یا عوارض پزشکی مرتبط با کبد یا کلیه‌ها نیز می‌توانند نارسایی چشایی را تجربه کنند. بنابراین، درمان آن بسته به علت زمینه‌ای تفاوت خواهد کرد. به محض اینکه علت اصلی مداوا ‌شود، مسئله‌ی نارسایی چشایی نیز حل می‌گردد. چنانچه این عارضه همراه با درد و بوی بد دهان باشد، آنگاه بهترین کار مراجعه به یک دندانپزشک می‌باشد.
سلب مسئولیت: اطلاعات ارائه شده در این مقاله صرفاً جنبه‌ی آموزشی داشته و نبایستی به منظور جایگزین توصیه‌های پزشک متخصص در نظر گرفته شود.